Verliefd op je therapeut? Dit is wat er écht achter zit (volgens een therapeut zelf)
Het zal je maar gebeuren: je wordt verliefd op je therapeut. Zo'n romance klinkt als iets wat alleen in een slechte romcom voorkomt én in het tweede seizoen van de serie 'Nobody Wants This'. Hoofdpersoon Morgan duikt in een relatie met haar ex-therapeut, en hoewel het op Netflix vooral zorgt voor een hoop drama, roept het in de echte wereld een ongemakkelijke vraag op: kan dat ooit goed gaan? We kunnen je al verklappen: volgens échte therapeuten ab-so-luut niet. Maar wat als die gevoelens wél ontstaan? En waarom gebeurt dat vaker dan je denkt?
Verliefd op je therapeut
Therapie draait om je kwetsbaar durven opstellen. Je vertelt iemand die je nauwelijks kent je allerdiepste gedachten en geheimen, terwijl diegene luistert, doorvraagt en jou écht lijkt te begrijpen. Geen wonder dus dat sommige mensen gevoelens ontwikkelen voor hun therapeut. En volgens relatietherapeut Jordan Dixon is dat niets om je voor te schamen.
“Dat een cliënt romantische gevoelens ontwikkelt tijdens therapie is normaal en te verwachten”, vertelt Dixon aan Cosmopolitan. “Het zijn geen schandalen die staan te gebeuren, maar menselijke fenomenen die, mits ethisch behandeld, ons begrip kunnen verdiepen van hoe we liefhebben en gezien willen worden.”
Wat is transference?
Dat gevoel heeft zelfs een eigen naam: transference, oftewel overdracht. Je projecteert dan emoties uit eerdere relaties op je therapeut. Dat kan variëren van bewondering tot irritatie, of zelfs verliefdheid. Dixon legt uit dat het vaak niet om letterlijke aantrekkingskracht gaat, maar om iets symbolisch. “Intieme gevoelens in therapie kunnen symbool staan voor onvervulde hechtingsbehoeften of een verlangen om erkend te worden.”
Professioneel liefhebben
Het is makkelijk te begrijpen waarom dit gebeurt. Therapiesessies zijn namelijk superintens. Je voelt je gezien en soms zelfs voor het eerst écht gehoord. In die veilige ruimte ontstaat een gevoel van verbondenheid, maar dat is precies waarom therapeuten getraind worden om ermee om te gaan.
Dixon vertelt dat het belangrijkste principe simpel is: onder geen enkele omstandigheid handelen naar die gevoelens. “Raak niet in paniek en onderdruk het niet”, adviseert ze. “Erken het intern, bespreek het met je supervisor en onderzoek wat het zegt over de ervaring van de cliënt.”
Volgens Dixon is dat waar het echte werk begint. “Een bekwame therapeut zal onderzoeken wat die gevoelens symbolisch betekenen, in plaats van ze af te wijzen of te persoonlijk te nemen. De focus wordt dan: wat zegt dit verlangen over hoe jij liefhebt of verbinding zoekt?”
Wat gebeurt er als je het uitspreekt?
Het opbiechten van de verliefde gevoelens aan je therapeut betekent niet automatisch het einde van de therapie. Integendeel, volgens Dixon kan het gesprek juist verdiepen! “In de meeste gevallen kan en moet therapie doorgaan, zolang het ethisch wordt begeleid”, legt ze uit.
Als je verliefd op je therapeut bent, waait dat vaak vanzelf weer over zodra de gevoelens een beetje onder de loep worden genomen. Ook al is dat niet het directe doel van het onderzoeken van die plotselinge vlinders. “Het doel is niet om van die gevoelens af te komen, maar om hun betekenis te begrijpen”, zegt Dixon. Soms verandert verliefdheid in waardering of groeit verlangen uit tot zelfinzicht.
Wanneer de emoties te heftig worden of de grens dreigt te vervagen, ligt de verantwoordelijkheid volledig bij de therapeut. “De ethische verantwoordelijkheid ligt bij de therapeut, niet bij de cliënt”, benadrukt Dixon.
Waarom het nooit oké is om te daten met je therapeut
De serie ‘Nobody Wants This’ op Netflix mag dan romantiseren wat in werkelijkheid verboden terrein is, maar Dixon haar oordeel klinkt luid en duidelijk: “Het is nooit ethisch voor een therapeut om te daten met een cliënt – niet voor, tijdens of na therapie.”
Zelfs nadat de professionele relatie is afgesloten, blijft er volgens haar een ongelijke machtsverhouding bestaan. De therapeut weet alles over je trauma’s, angsten en verlangens. “Grensovertredingen tasten vertrouwen aan en kunnen mensen opnieuw traumatiseren”, zegt Dixon. “De verwarring en schaamte die daarop volgen, vereisen vaak langdurige ondersteuning.”
De gevolgen voor therapeuten die deze regels breken zijn dan ook fors: van disciplinaire maatregelen tot het kwijtraken van hun registratie of zelfs vervolging. Of zoals Dixon het perfect weet samen te vatten: “Het ethische werk is om de fantasie te verwerken, niet om haar uit te leven.”
De dunne lijn tussen heling en verwarring
De band tussen therapeut en cliënt is iets unieks. En daarom is het niet gek als je verliefd op je therapeut wordt. Jullie band is extreem intiem, maar toch begrensd. En juist die balans maakt therapie zo veilig en effectief. De kracht van therapie zit niet in verliefd worden, maar in het leren begrijpen van waarom je dat doet – en wat dat over jou zegt.
Dus nee, de liefde tussen Morgan en haar ex-therapeut mag dan prima leuke tv opleveren voor de serie ‘Nobody Wants This’, maar in het echte leven is het eerder een gigantische red flag dan een romantisch einde. Want zoals Dixon zegt: “Dezelfde kracht die kan helen, kan – als die verkeerd wordt gebruikt – diepe schade aanrichten.”
Lees ook: Nana (31) werd verliefd op haar psychiater: “Het voelde als manipulatie”