Veel mensen hebben dit niét door tijdens het swipen
Het is een ongemakkelijke gedachte, maar eentje die wel steeds vaker opduikt en steeds relevanter wordt: bepalen datingapps echt zelf wie jij te zien krijgt? En belangrijker nog — spelen ze daarbij met raciale voorkeuren waar niemand om heeft gevraagd?
Een journalist deed onderzoek
Toen een journalist na haar break-up naar een datingapp ging, ontdekte ze dat haar matches vrijwel nihil waren. Tot ze één ding veranderde. Het moment waarop ze haar etniciteit aanpaste van ‘anders’ naar ‘wit’, leek het alsof haar mannenaanbod ook geheel veranderde. En haar ervaring staat niet op zichzelf. Dat roept een grote, prangende vraag op: reproduceren datingapps racisme?
Etnisch profileren op datingapps
Journalist Serena Smit verwachtte geen grote wonderen toen ze terug de datingwereld in stapte. Maar dat het zo slecht zou zijn? Dat had ze niet gedacht. Daarom probeerde ze iets wat andere vrouwen van kleur online ook al hadden gedeeld. Ze veranderde haar etniciteit. En ineens kwamen de matches binnen. Maar zo ook de vraag: is etnisch profileren op datingapps een ding?
“Het was moeilijk om niet te denken: verstopte Hinge deze profielen eerder voor mij?”, vertelt Serena in gesprek met Cosmopolitan. Die gedachte is pijnlijk, maar toch niet vergezocht. Andere vrouwen herkennen het meteen.
“Mijn witte vriendinnen krijgen zoveel makkelijker matches”
Natasha (22) zag hetzelfde gebeuren in haar eigen datingleven. Ze vertelt:
“Ik merk dat mijn witte vriendinnen het veel makkelijker vinden om matches te krijgen en op dates te gaan via Hinge”, zegt ze tegen Cosmopolitan. Ook zij matcht vooral met mensen die, net als zij, Desi zijn. En dat gebeurt zelfs als ze geen voorkeuren heeft ingesteld…
Ze vervolgt: “Zelfs de meeste ‘best compatibele‘ profielen die ik zie, zijn Desi.” En daarna, bijna terloops maar veelzeggend: “Deze algoritmes maken het moeilijker voor mensen om partners te vinden, vooral als wat je zoekt anders is dan hoe je op de app verschijnt.”
Het probleem wordt breder dan alleen individueel ongemak. Want als algoritmes mensen vooral koppelen aan hun ‘eigen’ groep, creëren datingapps zelf nieuwe versies van oude vooroordelen. En dat lijkt ons absoluut niet de bedoeling…
Wat zeggen de apps zelf?
Wat de datingapps zelf hierover zeggen? Vrij weinig, zo blijkt. Zo laat Hinge aan Cosmopolitan weten: “We laten je zien met wie je het meest waarschijnlijk matcht, op basis van voorspelde wederzijdse compatibiliteit.”
Bumble benadrukt daarna op hun beurt dat hun matching-systeem geen rekening houdt met ras of etniciteit. Maar de uitleg blijft vaag. En dat is nu precies het probleem.
Experts: algoritmes kunnen raciale voorkeuren versterken
Dr. Luke Brunning, ethicus aan de University of Leeds, wijst op onderzoek dat laat zien hoe datingapps mensen vaak aan soortgelijke profielen koppelen. Volgens hem suggereert academisch werk én patenten van datingplatforms zelfs dat algoritmes automatisch kunnen sturen op raciale kenmerken.
En dat is gevaarlijk. Niet alleen omdat datingapps tegenwoordig dé plek zijn waar koppels ontstaan (61% van de relaties begint inmiddels online), maar ook omdat algoritmes hiermee maatschappelijke segregatie verder kunnen uitdiepen.
Dr. Natasha McKeever, eveneens van de University of Leeds, zegt hierover: “Als apps ons nóg waarschijnlijker maken om te daten binnen ons eigen ras, onze klasse, onze sociale achtergrond, dan kan dat sociale scheidslijnen vergroten.”
Meer macht, maar weinig transparantie
De ironie in dit verhaal is groot: datingapps bepalen wie je ziet, maar vertellen nooit echt hoe dat gebeurt. Toch waarschuwen experts ook voor volledige openheid. Want wat als een app je zou vertellen dat je ‘laag scoort’? Die mentale impact kan enorm zijn – en dat is ook niet wat we willen. Maar volgens Brunning wegen de voordelen van transparantie zwaarder dan de risico’s.
Zelfs apps zélf geven toe dat er iets misgaat
Datingapp Breeze zei het vorig jaar openlijk tijdens een conferentie in Amsterdam. Matchmaking-onderzoeker Thomas Crul vertelde: “Ons algoritme kan discriminerend gedrag vertonen.” Oei, waarom lijkt daar dan nu nog steeds niks aan gedaan te zijn?
“Onze gebruikers in Europa hebben een voorkeur voor profielen van ‘Europese etniciteit’, en ons gebruikersbestand is daar grotendeels uit samengesteld. Dat betekent dat gebruikers van niet-Europese etniciteit weinig likes krijgen”, legt hij verder uit. Hij benadrukt dat Breeze aan een oplossing werkt, maar die lijkt voorlopig nog niet in zicht.
De kern van het probleem zit niet alleen in technologie
Zoals McKeever aangeeft: “Onderzoek laat zien dat zwarte mensen veel vaker gesprekken starten met witte mensen dan andersom, en dat witte mensen vaker aangeven een voorkeur te hebben voor een partner van dezelfde etniciteit.” Met andere woorden: mensen dragen zélf al vooroordelen die algoritmes kunnen versterken.
Hoe lossen we etnisch profileren op datingapps op?
Wat we hier verliezen, is mogelijk de liefde waar we niet op rekenden. De klik die je niet kan voorspellen. De verbinding die ontstaat door toeval en niet door een of ander filter.
Crul weet het mooi samen te vatten: “Het minste wat je van datingapps mag verwachten, is dat ze bestaande raciale vooroordelen niet versterken.” En dat is precies de vraag die we moeten blijven stellen: kiezen wij onze matches, of wordt er door etnisch profileren op datingapps vóór ons gekozen?
Lees ook: Herken jij deze? De grootste afknappers op een eerste date volgens vrouwen
Bekijk ook
